- Home
- PFAS
Na onderzoek in ons meer is een verhoogde concentratie PFAS aangetroffen. Op deze pagina houden we u op de hoogte over de ontwikkelingen hierover.
Onderaan deze pagina vindt u een lijst met veelgestelde vragen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Update 4 september 2024
Beste Betteld gasten,
Zoals bij jullie bekend, worden er nog steeds onderzoeken uitgevoerd.
Deze week (woensdag) zal er een begin gemaakt gaan worden aan het (voor)boren voor het plaatsen van peilbuizen. Deze komen tot 10 meter diepte en zijn ervoor bedoelt om het grondwater op verschillende lagen te onderzoeken.
De peilbuizen komen niet op plekken van eigenaren of seizoens gasten. Maar allemaal langs de plas en langs de rand op het sportveld en parkeerplaats. Uiteraard zullen ze zorgvuldig te werk gaan. Mocht u overlast ervaren, laat het dan vooral weten.
Ook wij lezen de verschillende berichten over PFAS op andere plekken. We zijn continu bezig met afwegen waar we flexibel in mee kunnen gaan en waar we overvraagd worden. Het is een zeer complex dossier, ook voor de lokale bevoegde gezagen. Omdat er nog weinig over bekend is.
Wilt u deze situatie en met name ook de mogelijke gevolgen meenemen in uw voorbede?
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Update 26 augustus 2024
Beste Betteld-gast,
Zoals bij u bekend heeft de gemeente de grond van de ligweide ook op pfas laten onderzoeken.
Helaas is gebleken dat de grond voor de chalets van de Bertuskamp en de Paardenweide te hoge concentraties pfas bevat.
Op last van de gemeente moeten wij helaas dit gebied afzetten met hekken en rood/wit lint.
Voor ons is dit uiteraard weer een tegenvaller in het pfas proces. Op dit moment zijn de bevoegde gezagen nog bezig met het in kaart brengen van de verontreiniging. Er volgen begin september nog onderzoeken naar het grondwater op verschillende dieptes (5 en 10 meter diep).
Voor nu blijft het gebied helaas afgesloten. We hopen snel met de betreffende overheden te spreken over hoe we verder moeten gaan en wat mogelijke oplossingen kunnen zijn.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Update 12 augustus 2024
Beste Betteld-gast,
Zoals eerder gemeld heeft de provincie Gelderland ons een zwemverbod opgelegd.
Dit verbod houdt in dat het water niet betreden mag worden. Helaas zijn hiermee roeien, suppen en andere activiteiten op of in het water ook verboden. Vissen is nog wel toegestaan.
De provincie heeft aangegeven met regelmaat controles uit te voeren. De eerste controle heeft al plaatsgevonden. Wij willen u met klem verzoeken het zwemverbod te respecteren. Overtredingen kunnen grote consequenties hebben. Tot wel een boete van €5.000,- per overtreding.
Voor alternatieve zwemmogelijkheden kunt u op onderstaande website terecht:
https://achterhoek.nl/zwemmen-in-de-achterhoek
Dank voor medewerking!
Wilt u deze situatie met de mogelijke gevolgen meenemen in uw voorbede?
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Update 9 augustus 2024
Op vrijdag 9 augustus heeft de provincie Gelderland een zwemverbod ingesteld voor de zwemplas op de Betteld. Dit verbod is ingesteld op basis van de Omgevingswet.
Vanaf heden is zwemmen in de plas absoluut niet toegestaan.
Wij roepen u allen op dit verbod te respecteren en het water niet te betreden.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Update 13 juli 2024
Beste Betteld gasten,
Hiermee willen wij u graag informeren over de laatste stand van zaken rondom PFAS.
Zoals eerder aangegeven lopen er verschillende onderzoeken. Zo zijn er grondmonsters van een deel van de ligweide genomen. (rechts van de Beachbar). Helaas is ook hier een verhoogde PFAS waarde gemeten. Daarom zijn wij genoodzaakt dit deel van de ligweide te sluiten. Vanaf zaterdag 13 juli zullen hier hekken geplaatst worden. Dit gebied zal gedurende deze zomervakantie afgesloten blijven.
De overige delen van de ligweide zijn wel toegankelijk.
Voor vragen kunt u terecht bij de receptie. Voor informatie over PFAS, onderzoek en de gevolgen verwijzen wij u door naar de website van het RIVM.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Update 11 juli 2024
Beste Betteld gasten
Via dit bericht willen we u graag informeren over de voortgang van de PFAS situatie in onze recreatieplas van de Betteld Zelhem.
Zwemverbod
In ons laatste bericht deelden we u mee dat de provincie een algehele sluiting van de plas had opgelegd met boetebeding. Daarmee werden zwemmen, vissen en alle andere wateractiviteiten per direct verboden.
Zwemverbod opgeheven - advies vermijden contact met het water
Er is echter gebleken dat dit verbod te voorbarig was. Er is geen juridisch kader om dit verbod op dit moment op te leggen. Daarom is per heden het verbod teruggedraaid naar een negatief zwemadvies. Verder hebben zowel de gemeente Bronckhorst als de het Waterschap Rijn en Ijssel geadviseerd om alle contact met het water in de plas uit voorzorg te vermijden. De Betteld volgt de gegeven adviezen en adviseert daarom eveneens om niet te zwemmen en om het contact met het water uit de recreatieplas te vermijden. Wel willen wij nadrukkelijk opmerken dat de gegeven adviezen uit voorzorg zijn gegeven, omdat er over gevolgen van PFAS zowel op de korte als de lange termijn weinig bekend is bij het bevoegd gezag en het ook onbekend is bij welke hoeveelheden er ongewenste gevolgen optreden. Reden waarom het zekere voor het onzekere wordt genomen. Indien u toch op wat voor wijze dan ook contact wil maken met het water van de recreatieplas dan is dit geheel voor eigen risico.
De opgelegde last onder dwangsom bij overtreding van het zwemverbod is ook per direct vervallen.
Verder onderzoek
Momenteel lopen er nog een aantal andere onderzoeken. Er zijn onder andere monsters genomen van de ligweide en de bodem van de plas. De resultaten hiervan zijn nog niet ontvangen. Echter hier kunnen mogelijk weer nieuwe maatregelen uit voortkomen. Denk aan het deels moeten sluiten van de ligweide bijvoorbeeld. Nadere informatie hierover volgt zodra dit bekend is.
Informatie
De meest actuele informatie kunt u vinden op https://www.betteldzelhem.nl/pfas of in onze App.
Bid mee
Deze zaak kost ons veel tijd en energie. We zien ook dat er veel onduidelijkheid is bij de betrokken instanties en dat het proces langzaam gaat. We willen u vragen deze situatie mee te nemen in uw voorbede.
Het is onze uitdrukkelijke wens dat dit geen afbreuk gaat doen aan ons doel: God en Goed Ontmoeten.
Ten slotte kunnen we begrijpen dat dit bericht nieuwe vragen oproept. Indien u vragen heeft dan beantwoorden wij deze graag bij de receptie.
Met vriendelijke groet,
Directie De Betteld.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Wat zijn PFAS?
PFAS is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen. Bekende voorbeelden zijn PFOS, PFOA en GenX. PFAS worden door de mens gemaakt. Ze worden in heel veel producten en productieprocessen gebruikt. En het is steeds duidelijker hoe schadelijk de stoffen zijn voor mens en milieu. We weten dat ze over het algemeen:
- Slecht afbreken;
- Zich makkelijk verspreiden;
- En zich ophopen in planten, dieren en mensen.
Overal in Nederland zitten kleine hoeveelheden in de bodem, in het (grond)water, in planten en dieren. En via ons eten en drinken komt PFAS ook in ons lichaam terecht.
3. Wat zijn de gezondheidsrisico's van PFAS?
Een aantal PFAS is schadelijk voor mensen. Vooral over PFOA en PFOS is veel
bekend. Zo weten we dat ze:
- slecht kunnen zijn voor je immuunsysteem;
- je lever kunnen beschadigen;
- kunnen zorgen voor een hoger cholesterol;
- een hoge bloeddruk en problemen tijdens de zwangerschap kunnen veroorzaken;
- schadelijk kunnen zijn voor de ontwikkeling van ongeboren kinderen (iets lager geboortegewicht);
- mogelijk kanker veroorzaken. Onderzoek naar jarenlange, hoge blootstelling aan PFOA laat een verband zien met nierkanker en zaadbalkanker. Verder zijn kortgeleden aanwijzingen gevonden voor een mogelijke relatie met schildklierkanker.
2. Zijn er normen voor oppervlaktewater?
Het RIVM heeft advieswaarden opgesteld voor PFAS in oppervlaktewater, zoals meren, rivieren en sloten. Deze advieswaarden geven aan hoeveel PFAS in het water mogen zitten zodat mensen hun hele leven lang, elke dag veilig vis daaruit kunnen eten. Voor het besproeien van moestuinen zijn geen advieswaarden vastgelegd voor PFAS. Het RIVM heeft wel een geschatte risicogrens opgesteld voor PFOS in water. Als de concentratie in het water lager is dan deze waarde, dan verwacht het RIVM geen nadelige effecten door PFOS als het water wordt gebruikt voor het besproeien van moestuinen. (De Europese kaderrichtlijn water (KRW) stelt een jaargemiddelde waterkwaliteitsnorm voor de PFAS-stof PFOS. Deze stof is de PFAS die werd
toegepast in blusschuim. De norm wordt op veel locaties in Nederland overschreden, voornamelijk ook in de omgeving van Zuid Holland.)
4. Zijn er normen om gezondheidsrisico's te voorkomen?
Om nadelige gezondheidseffecten te voorkomen heeft de European Food Safety Authority (EFSA) in 2020 een Toelaatbare Dagelijks Inname (TDT) vastgesteld voor de som van vier soorten PFAS. Bij een levenslange inname van minder dan 0,63 nanogram/kilogram lichaamsgewicht per dag worden er geen nadelige gezondheidseffecten verwacht.
Als mensen lange tijd meer PFAS binnenkrijgen dan de TDI zijn schadelijke effecten op de gezondheid mogelijk. Of nadelige effecten op de gezondheid daadwerkelijk optreden, kunnen we niet voorspellen. Dit is naast blootstelling aan PFAS ook afhankelijk van andere invloeden, zoals erfelijke aanleg, leefstijl (voeding, roken, bewegen) en of iemand andere ziekten heeft.